Według Polskiego Instytutu Ekonomicznego, w 2021 roku w Polsce było 1,6-1,7 mln osób pracujących na tzw. samozatrudnieniu. Najprawdopodobniej dzisiaj jest ich jeszcze więcej, bo od roku 2019 ich liczba systematycznie rosła, a w okresie pandemii ten wzrost znacznie przyspieszył.
Samozatrudnienie to wykonywanie pracy na własną rzecz i we własnym imieniu. Liczba takich osób będzie prawdopodobnie rosła w związku ze zmianami cywilizacyjnymi – ludzie z pokolenia, które kilka lat temu weszło na rynek pracy lub będzie wchodzić niebawem chętnie podejmują tego rodzaju wyzwanie nie chcąc wiązać się z firmą etatem. Kusi ich także niższe opodatkowanie, a i firmy chętnie „wypychają” część pracowników na tę formę współpracy.
O przyszłość warto się zatroszczyć
Przy wszystkich mankamentach, samozatrudnienie kusi jednak przede wszystkim możliwością uzyskania większych dochodów niż z pracy etatowej. Jeśli już zdecydujemy się na tę formę, warto jednak pamiętać, że kiedyś nasza aktywność zawodowa dobiegnie końca i będziemy musieli przejść na emeryturę. Problem polega na tym, że dla obniżenia kosztów własnej działalności samozatrudnieni z reguły płacą najniższe stawki ZUS, a to oznacza, że w przyszłości będą mieli niewielkie, albo wręcz bardzo niewielkie świadczenia emerytalne. Dlatego ciąży na nich pilny i bezwzględny obowiązek zatroszczenia się o własną przyszłość.
Dobrym rozwiązaniem dla samozatrudnionych może być Indywidualne Konto Emerytalne lub/i Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. Dzięki tym dwóm rozwiązaniom nie tylko zbudujemy sobie „poduszkę finansową” na przyszłość, ale uzyskamy także korzyści podatkowe.
Korzyści finansowe
Zarówno IKE, jak i IKZE są rozwiązaniami dobrowolnymi i stosunkowo elastycznymi, co z punktu widzenia osób samozatrudnionych jest dużą zaletą. Owa elastyczność polega na tym, że przystępując do IKE i IKZE nie podejmujemy zobowiązania regularnych wpłat tylko wpłacamy pieniądze wówczas, gdy po prostu je mamy. Każdy prowadzący samodzielną działalność gospodarczą rozumie jakie to ułatwienie. Istotne jest także to, że środki zgromadzone na obu kontach są prywatne i dziedziczne, nie zachodzi więc obawa ich upaństwowienia.
Samo przystąpienie do IKE oraz IKZE nie jest skomplikowanym procesem, jednakże należy dobrze przemyśleć wybór formy lokowania środków. W ramach IKE oraz IKZE środki można gromadzić na:
- wyodrębnionym zapisie w rejestrze uczestników funduszu inwestycyjnego,
- rachunku w dobrowolnym funduszu emerytalnym,
- rachunku papierów wartościowych i rachunku pieniężnym służącym do jego obsługi w podmiocie prowadzącym działalność maklerską,
- rachunku w ubezpieczeniowym funduszu kapitałowym,
- rachunku bankowym w banku.
W praktyce, w ramach Indywidualnego Konta Emerytalnego po osiągnięciu sześćdziesiątego roku życia – lub, w szczególnych wypadkach trzydziestego trzeciego i osiągnięciu uprawnień emerytalnych – wypłata zgromadzonych środków będzie zwolniona z podatku dochodowego (PIT). Oczywiście pieniądze gromadzone w IKE możemy wypłacić wcześniej, ale wówczas zostanie na nas nałożony podatek od zysków kapitałowych. Ostatnio mówi się wprawdzie o jego zniesieniu, ale na razie szczegóły pozostają tajemnicą i nie wiadomo, czy obejmie to również IKE.
Limity wpłat na IKE i IKZE
W wypadku osób oszczędzających w ramach Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego także można wybrać formę oszczędzania pieniędzy, a wpłaty dokonywane na to konto są odliczane od podstawy opodatkowania. Oszczędzający w IKZE może więc uzyskać zwrot nawet 19% wpłaconych pieniędzy.
Środki zgromadzone w IKZE można wypłacić po osiągnięciu sześćdziesiątego piątego roku życia – jeśli wpłaty były dokonywane przynajmniej przez pięć lat.
Konta różnią się także limitem rocznych wpłat, a kwoty te co roku ogłaszane są w drodze obwieszczenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego. W 2024 roku limit wpłat odnośnie IKE wynosi 23 472 zł, a na IKZE w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą 14 083,20 zł (dla „etatowców” 9 388,80 zł).
Zastrzeżenia prawne
Materiały i informacje prezentowane w niniejszym dokumencie służą jedynie celom informacyjnym, reklamowym lub promocyjnym i nie powinny być wyłączną podstawą podejmowania jakichkolwiek decyzji inwestycyjnych. W szczególności, informacje te nie stanowią rekomendacji inwestowania w jakiekolwiek instrumenty finansowe ani usługi doradztwa inwestycyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 646, z późn. zm.), jak również oferty w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego (tj. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360, z późn. zm.). Caspar Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. działa na podstawie decyzji Komisji Nadzoru Finansowego. Caspar TFI S.A. informuje, że z każdą inwestycją wiąże się ryzyko. Fundusze nie gwarantują realizacji założonego celu inwestycyjnego, ani uzyskania określonego wyniku inwestycyjnego. Ryzyko wykorzystania informacji zamieszczonych w niniejszym dokumencie, ponosi wyłącznie inwestor.
