Popularność pomp ciepła jako nowoczesnego, oszczędnego ekologicznego urządzenia grzewczego jest niezaprzeczalna. Mają one również wiele zalet i potrafią zapewnić wyraźne oszczędności w zakresie kosztów utrzymania domu. Ważne jednak, aby wybierać pompę ciepła z głową. Tylko wówczas przyniesie Ci oczekiwane korzyści. Co to dokładnie oznacza i jak wybrać pompę ciepła?
Pompa ciepła nie dla każdego
Obecnie o pompach ciepłą mówi się bardzo dużo. Są one przedstawiane jako najlepsze z dostępnych aktualnie na rynku urządzeń grzewczych. Faktycznie, pompa ciepła potrafi być tańsza w użytkowaniu niż nawet najbardziej oszczędny piec. Specyfika tego rodzaju urządzeń sprawia jednak, że nie wszędzie sprawdzają się tak samo dobrze. W skrócie: pompa ciepła nie jest dla każdego. Często nie wystarczy, że zamienisz na nią starego „kopciucha”. Dlaczego?
Jak działa pompa ciepła?
Pompa ciepła jest tak oszczędna i ekologiczna, ponieważ wykorzystuje energię odnawialną. Do ogrzewania czynnika roboczego krążącego w jej instalacji jest wykorzystywana energia cieplna z otoczenia (i tak, działa to nawet podczas mrozów!) – powietrza, wody lub gruntu w zależności od typu urządzenia. Następnie ciepło jest przekazywane do instalacji grzewczej budynku. Często zasadę działania pompy ciepła porównuje się do zasady działania lodówki. Pompa funkcjonuje w zasadzie tak samo, tylko w sposób odwrócony (zamiast zimna „produkuje” ciepło).
Pompa ciepła a zapotrzebowanie budynku
Szkopuł polega jednak na tym, że pompa ciepła jest przystosowana do pracy w budynkach o stosunkowo niewielkim zapotrzebowaniu na energię. Dom starego typu, bez ocieplenia, z nieszczelnymi oknami, czyli swojego rodzaju „wampir” energetyczny, nie tylko będzie trudny do komfortowego ogrzania pompą ciepła, ale również będzie wymagał od niej pracy „na pełnych obrotach”. Efektem są zazwyczaj wysokie rachunki i niezadowolenie z podjętej inwestycji.
Kluczem do wydajnej instalacji z pompą ciepła jest ustalenie zapotrzebowania budynku na energię cieplną. W tym celu bierze się pod uwagę:
- strefę klimatyczną,
- powierzchnię okien i ich współczynnik przenikania ciepła,
- powierzchnię ścian zewnętrznych, podłóg, stropów i dachu oraz rodzaje ich ocieplenia,
- rodzaj i sprawność wentylacji.
Jeżeli chcesz używać pompy ciepła do wody użytkowej, należy wykonać także stosowne obliczenia zapotrzebowania energetycznego na potrzeby c.w.u. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w artykule pt.: „Jak dobrać pompę ciepła? – 10 kroków wyboru pompy ciepła„.
Ważne, aby zapamiętać, że pompa ciepła nie będzie odpowiedzią na wszystkie Twoje bolączki związane z ogrzewaniem. Jeśli Twój dom charakteryzuje się wysokimi stratami ciepła, lepiej najpierw zainwestować w jego termomodernizację skupioną na wyeliminowaniu elementów, które powodują te straty!
Pompa ciepła a instalacja c.o.
Nie każdy rodzaj instalacji c.o. nadaje się do współpracy z pompą ciepła. Czasami mówi się, że pompy ciepła nie warto instalować, mając tradycyjne grzejniki, choć nie jest to cała prawda. Kryteriów dotyczących udanej współpracy pomiędzy pompą ciepłą i konkretną instalacją c.o. jest bowiem więcej. Faktem jest, że pompy ciepła najlepiej działają w połączeniu z systemami niskotemperaturowymi. Najlepiej sprawdzają się natomiast:
- ogrzewanie podłogowe,
- klimakonwektory.
Instalacja grzejnikowa również może się sprawdzić, jeśli:
- w instalacji są grzejniki stalowe lub aluminiowe,
- temperatura zasilania grzejników nie jest wyższa niż 55°C,
- orurowanie instalacji zasilającej grzejniki jest izolowane,
- orurowanie wykonane jest z rur stalowych lub innego materiału o odpowiednich przekrojach,
- wykonane zostanie płukanie i czyszczenie instalacji c.o.
Co się stanie, jeśli Twój system grzewczy nie spełnia tych kryteriów, a zamontujesz sobie pompę ciepła? Możesz się spodziewać „rachunków grozy” zamiast obniżenia kosztów ogrzewania!
Jaki rodzaj pompy ciepła wybrać?
Warto zwrócić też uwagę na różne rodzaje pomp ciepła. Wiele osób automatycznie skłania się ku najtańszej opcji, czyli powietrznym pompom ciepła. Czasami jednak nieco droższa inwestycja może przynieść znacznie większe korzyści. Gniezno znajduje się w II strefie klimatycznej według PN-EN 12831, co oznacza, że pompy powietrzne powinny się tu sprawdzać znakomicie, a ich moc nie musi być dodatkowo zwiększana. Jeśli jednak szukasz np. pompy ciepła do swojego domku letniskowego w okolicach Suwałk, jej optymalne parametry będą inne, ponieważ te tereny leżą w V strefie klimatycznej. W tych rejonach zdecydowanie wydajniejsza będzie pompa gruntowa, która oferuje stabilne parametry pracy przez cały rok i jest bardzo wydajna nawet przy skrajnych mrozach.
Znaczenie może mieć także np. sposób montażu. Pod tym względem pompy powietrzne są najprostszym rozwiązaniem. Montaż pompy gruntowej wymaga albo wykonania głębokich odwiertów, albo zamontowania poziomych kolektorów pod niezabudowaną powierzchnią działki, dlatego najlepiej sprawdza się w nowych domach.
Kto i kiedy powinien się zdecydować na pompę ciepła?
Pompa ciepła stanowi świetny sposób na tanie i ekologiczne ogrzewanie. Nie jest jednak urządzeniem uniwersalnym. Sprawdzi się przede wszystkim w budynkach spełniających współczesne normy w zakresie zapotrzebowania na energię cieplną i wyposażonych w niskotemperaturowe instalacje c.o. Bardzo ważny jest też dobór właściwego typu pompy oraz oczywiście jej pozostałych parametrów, a w szczególności mocy.
Jeśli Twój dom ma wysokie zapotrzebowanie na energię, w pierwszej kolejności należy przeprowadzić jego termomodernizację. Jesteś gotowy na unowocześnienie swojego systemu grzewczego? Porównaj pompy ciepła na Pompy.app, aby wybrać najodpowiedniejsze urządzenie według określonych parametrów. Pamiętaj również, aby dobór i zakup pompy ciepła skonsultować z fachowcem – tylko wówczas ten krok Ci się opłaci!
